اگزمای حساسیتی (آتوپیک)

اگزمای آتوپیک یا درماتیت آتوپیک نوعی حساسیت پوستی مزمن است که خود را با خارش و التهاب عودکننده پوست نشان می دهد. این بیماری عمدتاً بعلت اختلالات در تنظیم ایمنی اتفاق افتاده و بیشتر در زمره بیماریهای آلرژیک قرار می گیرد. این بیماری معمولاً اولین تظاهر از بیماریهای آلرژیک مانند آلرژی فصلی و آسم می باشد و 80% این بیماران دچار بیماریهای آلرژیک خواهند گردید. تقریباً 35 تا 40 درصد شیرخواران و بچه های کوچک با اگزمای آتوپیک متوسط تا شدید آلرژی غذایی همراه دارند و 50% آنها دچار آسم خواهند شد. هر چه قدر این بیمار در سنین پائین تر دیده شود احتمال حساسیت غذایی بیشتر خواهد بود و شایعترین علت آن نیز حساسیت به تخم مرغ می باشد .

شیوع اگزمای آتوپیک در سی سال اخیر 3 ـ 2 برابر شده است و تقریباً 20 ـ 15% بچه ها و 10 ـ 2 % بزرگسالان تحت تأثیر این بیماری هستند که بیش از 50% موارد خود را در زیر یکسالگی نشان می دهد .

تظاهرات بالینی:

 بیماری در شیرخواران به صورت التهاب پوستی در سر و صورت و گونه ها و پوست قسمت بیرونی دست و پاست و در بالغین و بچه های بزرگتر بیماری خود را به صورت پلاک های قرمز خارش دار و ضخیم در نواحی خم شدن اندامها و سر و صورت نشان میدهد .

درمان :

مانند سایر بیماریهای آلرژیک درمان سریع و قطعی برای این بیماری در دسترس نمی باشد و هدف درمان در این بیماری کاهش دفعات و شدت التهابات و کنترل بیماری  می باشد کنترل این بیماری شامل ترکیبی از مواد مرطوب کننده پوستی، دارو درمانی و اجتناب از مواد آلرژی زا و محرکها است .
  موارد زیر را در نظر گرفته و به کار بندید

محیط :

• دمای هوای اتاق را حوالی 20 درجه نگهدارید .
• ودرزمستان از دستگاه بخور استفاده کنید .
• تماس کودکتان باحیواناتی مانندسگ وگربه را محدود کنید .
• عوامل ایجادکننده گرد وخاک رابرطرف کنید .
• مراقب باشید کودکتان درمعرض دودسیگارقرارنگیرد .

شوینده ها :

• به جای پودرازمایع های شوینده وبه مقدارکم استفاده کنید .
• ازنرم کننده های لباس استفاده کنید .
• لباس ها رابه خوبی آبکشی نمایید .
• لباس ها را اتوبکشید .

پوشاک :

• ازلباس های زیرپنبه ای استفاده کنید .
• ازلباس های پشمی ونایلونی استفاده نکنید .

رژیم غذایی :

• بدون مشورت با پزشک رژیم غذایی کودک خود را تغییرندهید .
• درصورت بروز حساسیت وتحریکات پوستی براثرتغییررژیم غذایی با پزشک خود مشورت کنید .

بهداشت ونظافت :

• ازشوینده های ملایم ضدآلرژی،بدون صابون وبدون عطراستفاده کنید .
• مدت زمان استحمام رابین 10تا 15 دقیقه ودرجه حرارت آب راحداکثر C36 درنظربگیرید .
• شستن های مکرر به علت شستن چربی سطح پوست باعث خشکی پوست خواهد گردید بنابراین در هنگام حمام باید از شامپو یا صابونهای حاوی نرم کننده و روغن حمام استفاده نمود درصورت استحمام در وان به آب وان روغن حمام اضافه کنید .
• بدن کودک خود رابادستتان بشورید وازلیف استفاده نکنید .
• برای خشک کردن بدن کودک از حوله کتانی استفاده کنید وحوله را روی پوست نکشید .
• بعد از حمام نیز با پمادهایی مانند وازلین پوست را نرم کرد .
• ناخن های کودک رامرتب کوتاه کنید

درمان دارویی:

داروهای ضد التهابی کورتیکواستروئیدی مانند بتامتازون و هیدروکورتیزون می تواند از شدت التهاب و خارش ناشی از آن بکاهد و همچنین  در موارد ضخیم شدگی پوست می توان از آنها استفاده کرد.
از داروهای موضعی تنظیم کننده ایمنی مثل تاکرولیموس بعنوان درمان خط دوم و بطور کوتاه مدت می توان استفاده کرد.این داروها بخصوص در نواحی مانند صورت که داروهای کورتیکو استروئیدی بر روی آنها عوارض بیشتری دارند استفاده می شود ولی از آنجائیکه این داروها بطور بالقوه احتمال بدخیمی را افزایش می دهند استفاده از آنها بطور درازمدت توصیه نمی شود .
داروهای آنتی هیستامینیک مانند دیفن هیدرامین و هیدروکسی زین برای کاهش خارش های شبانه توصیه شده است.همچنین پیشگیری از مواد محرکی مانند صابون، شوینده ها، دود سیگار و حرارت بالا و پایین و رطوبت بالا در بهبود بیماری موثر است.لباسهای زیر این بچه ها نباید از الیاف مصنوعی و پشم باشد بجای آن باید از لباسهای نخی استفاده کرد .

عوارض بیماری :

بعلت اختلالات سد پوستی این بیماران مستعد عفونت پوستی ثانویه به باکتریها هستند که می توانند خود را بصورت زخمهای عفونی با ترشحات زرد که زرد زخم نامیده می شوند نشان دهند .

پیش آگهی :

دوسوم شیرخواران مبتلا به این بیماری در سالهای بعد علائم بیماری را خواهند داشت ولی از شدت آن بتدریج کاسته می گردد. در 20% کلاً بیماری ناپدید می گردد. هر چقدر بیماری زودتر و شدیدتر آغاز گردد احتمال بیماری های همراه مانند آلرژی فصلی و آسم بیشتر خواهد شد .